De Staat van dit land is meer dan bedenkelijk!
De aandacht van velen lag de afgelopen jaren bij de piepend en knarsend
zich voortrollende ‘slow Krach’. De economische wereldorde. De creditcardmores
en potverterende toon die gezet werd door de Amerikanen bleek ook in de
gekunstelde Eurozone een Griekse, Portugese en Ierse variant te kennen.
Deze complexe
situatie – want alles hangt economisch aan alles – leidt de aandacht af van het
werkelijke probleem waar wij in Nederland mee kampen. Al jaren!
Maxima heeft
gelijk
Toen prinses
Maxima in 2007 scherp en accuraat haar analyse van de Nederlandse samenleving met
ons deelde – een knuppeltje in het hoenderhok gooiende – door te stellen dat de
Nederlandse identiteit niet bestaat was het land te klein. What the fuck! Wat dacht die dictatuursdochter eigenlijk wel..? Ons
de les lezen?
Niemand had
geregistreerd dat zij datzelfde in hetzelfde betoog ook over de Argentijnen had
gezegd. Dat haalde de pers niet. Maxima duidde het het fenomeen van een
verreikende en verrijkende ‘melting pot’. Meer diversiteit brengt vernieuwing
en kansen voor iedereen.
Weg van de
Hollandse spruitjesgeur en meer Moksi Meti of Chicken Tandoori. Uiteraard zijn
dat niet de woorden van de Prinses – dat zijn mijn woorden!
Twee
componenten
Nog afgezien
van het feit dat de Nederlandse identiteit niet bestaat is het echte probleem
van de Nederlandse samenleving dieper gelegen en kent duidelijk een tweetal
componenten: de volksaard en ernstiger het absoluut gebrek aan sociale cohesie. Twee componenten die elkaar zouden kunnen
versterken maar die dat in Nederland niet doen. Het een hangt duidelijk met het
ander samen.
De volksaard
Over de
volksaard. De Hollander staat wereldwijd niet erg bekend om zijn positieve
eigenschappen. Met name in de
angelsaksische hoek zijn er een aantal gezegden die er niet om liegen. Going
dutch (gierig) wellicht de voor ons meest bekende. Maar als je als een dutch
uncle wordt weggezet dan is dat ook verre van positief. De ‘Hollandse oom’ weet
het altijd beter, geeft je advies maar dan op een strenge en bestraffende
manier en dito toon. Je wordt even stevig op je nummer gezet. De lul!
Nederland staat
wereldwijd bekend door schitterende waterwerken maar ook voor het gebrek aan
tact en ongelooflijke horkerigheid. We hebben overal een mening over en we
weten het altijd beter. Chargerend gesteld: veel Nederlanders vinden dat de
wereld om hen draait. Vanuit dit navelperspectief zijn we ook nog eens niet
sensitief voor subtiele correcties vanuit andere culturen. We pakken het gewoon
niet op. De volksaard maakt dat we daar geagiteerd of in maximum overdrive op reageren. “Wie durft daar iets over ‘ons’ te
zeggen?”. Tja!
Deze Nederlandse
eigen wijze hoe in de wereld te staan en naar de wereld te kijken is mondiaal
uniek. Dit komt m.i. in geen enkele andere samenleving in deze mate zo voor. In
dit ‘snel-op-de-pik-getrapte’ landje leidt dit naar het grootste probleem van
onze Hollandse samenleving: de sociale cohesie.
Sociale cohesie
Het
samenbindende element in een samenleving is sociale cohesie. Een gevoel van
trots om bij elkaar te horen als natie, als cultuur als. In Nederland is deze
sociale cohesie gering te noemen! Zoals de Fransen trots zijn op hun land en
prestaties likewise Amerikanen, dat
gevoel van verbintenis en trots op het Nederlander zijn is nauwelijks te
bespeuren. Verder dan Koninginnedag, de Keukenhof en momenten van Hollands
Glorie als het Nederlands elftal speelt zijn niet te benoemen. Wij –
Nederlanders -bestaat niet! Maxima heeft gelijk.
Nederland is na
de samenlevingbindende – maar muffe - verzuiling uiteengevallen in fragmenten.
Los zand. Een zieltogend verenigingsleven bestaat hier en daar nog in dorpen
langs het IJsselmeer of waar de schutterij het bronsgroen eikenhoet teistert. De individualisering heeft
hard huisgehouden. Nederlanders zijn – meer als in andere landen – overwegend egoïstisch ingestelde eenlingen met parttime commitment naar elkaar.
Dit heeft grote
gevolgen.
Ego-cultus
Emile Durkheim, Frans
socioloog, heeft zich als wetenschapper vooral beziggehouden met
het probleem van de sociale cohesie. Een samenleving die zich
kenmerkt door het uiteenvallen van verband tussen leden door een afnemende
sociale cohesie is gevaarlijk. Vervreemding, angst en zelfmoord zijn volgens
Durkheim direct te relateren aan het wegvallen van onderlinge (organische)
samenhang. Tekenen aan de wand!
Het is dan ook nauwelijks bevreemdend te noemen dat het SCP in december 2014 in een rapport over zelfdoding vaststelde dat in Nederland het zelfmoordcijfer voor het tiende (10e!!) jaar op rij hoger was dan het voorafgaande jaar. Het aantal suicide-pogingen wordt geschat op honderdduizend (2014).
Durkheim wees op de regulering door religie. Verstehe
dit in zijn tijd (eerste wereldoorlog) in de context van een tijd van oorlogsdreiging en technologische
vernieuwing.
Door het wegvallen van dit dominant regulerende
mechanisme in moderne westerse samenlevingen waarvoor niets bindends in de
plaats kwam werd de nieuwe hogepriester het ‘Ik”. De ego-cultus van het hedonisme. En deze heeft zijn zetel in Nederland.
Dulden
In het land dat ooit bekend stond voor zijn
ruimdenkendheid en tolerantie zijn we met een ‘swing of the pendulum’ beland in
een maatschappij die zich kenmerkt door sociaal los zand, angsten, depressies
(mondiaal in de top 3 -2011/2015).
In dit land waar de leiding in handen is van premier Rutte, een voormalig personeelschef van de inmiddels geliquideerde pindakaasfabriek in Delft,
worden angsten verder aangewakkerd door valse profeten. Visieloos en zonder
leiderschap hebben we toegestaan dat het tolerante land van ons afgenomen is en
dat we anderen ‘dulden’ en ‘velen’. Lefloze rechters kiezen voor hun eigen
hachje en staan toe dat de samenleving verder uiteengereten wordt.
In dit land, waarin we ons niet meer met elkaar
identificeren en alleen leven, delen we niet meer, troosten en groeien we samen
niet meer. In dit land heeft angst het roer genomen en spreekt men dat nieuwe
Nederlanders weg moeten. De grenzen moeten dicht. Ze nemen onze banen. Ze eten
vreemd voedsel.
Iedereen die anders is moet weg..
Zo’n 70 jaar geleden hebben we - in een vergelijkbare
economische laagconjunctuur - dit eerder gehoord.
Ze nemen onze banen. Ze eten vreemd voedsel.
Iedereen die anders is moet weg..
Kijkend naar de
staat van ons land doet dit pijn.